( ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΜΑΥΡΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ )
ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ
Έχω την αίσθηση ότι στην χώρα μας, τα νεότερα χρόνια, ανακαλύπτουμε την ιστορία μας αλλά και των γειτονικών μας κρατών, ξαφνικά (!), μένοντας με στόματα ανοικτά, μετέωρα, κραυγάζοντας, ακροδεξιά και ακροαριστερά λόγια (που τα λένε συνθήματα), η ακόμη χειρότερα, αναλύοντας, έξυπνα και επιτηδευμένα, την ΄΄νέα΄΄ μας ανακάλυψη με νοήματα επηρεασμένα από την δεξιά, αριστερά, η προοδευτική μας θεώρηση των πραγμάτων αλλά και του θέματος που προκύπτει.
Κάπως έτσι έγινε το 1991 με το θέμα των Σκοπίων και της Μακεδονίας.
Έχω επίσης την αίσθηση ότι στο προσκήνιο, αυτόν τον χρόνο, το 2006, θα ΄΄βομβαρδισθούμε΄΄ με ένα άλλο θέμα, που στην ουσία δεν είναι στο φράκτη της αυλής μας, αλλά είναι στο απέναντι πεζοδρόμιο. Τόσο κοντά.
Το θέμα πιο;
Η Χώρα των μαύρων πουλιών, το Κοσσυφοπέδιο.
ΟΛΙΓΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ.
Το υψίπεδο του Κοσσυφοπεδίου, βρίσκεται στο κέντρο της Δυτικής Βαλκανικής χερσονήσου, συνορεύει με την Αλβανία προς τα ανατολικά, το Μαυροβούνιο και την Σερβία προς βορρά, την Σερβία προς ανατολικά και με την ΠΓΔΜ προς το νότο. Είναι ένα υψίπεδο, με χαμηλούς λόφους και πλούσια βλάστηση, περικλύεται δε από μεγάλες οροσειρές γύρω γύρω, στις οποίες μπορούν να μείνουν και να δράσουν αντάρτικα τμήματα. Χωρίζεται σε ανατολικό και δυτικό Κοσσυφοπέδιο από μία μεγάλη λοφοσειρά. Το ανατολικό τμήμα, διατρέχεται από τον ποταμό Σίντιτσα, και το δυτικό από τον ποταμό Λευκό Δρίνο (Mpeli Drim). Τα 2/3 των κατοίκων του είναι Αλβανοί, μουσουλμάνοι οι περισσότεροι. Δεν είναι ανεπτυγμένο βιομηχανικά, με τους κατοίκους να ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και μέρος αυτών και στα υπάρχοντα από την εποχή του Τίτο ορυχεία χαλκού, κοβαλτίου, ψευδαργύρου, αργύρου και μολύβδου.
Υπήρξε, κατά την πρόσφατη ιστορία, μέρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Σερβίας, της Γιουγκοσλαυίας, με το μεγαλύτερο τμήμα του να απολαμβάνει το διοικητικό καθεστώς της αυτονομίας, με την ονομασία Κόσοβο-Μετόχια.
Κυριότερες πόλεις του, η Πρίστινα, η Μιτροβίτσα, η Πρίσρεν και το Ουρόσεβατς.
Από στρατιωτικής άποψης, το υψίπεδο του Κοσσυφοπεδίου, είναι σημαντικό, γιατί βρίσκεται στο σταυροδρόμι των δρόμων από Σόφια για Αδριατική (Δυρράχειο) και από Βελιγράδι μέσω Σκοπίων για Αιγαίο (Θεσσαλονίκη).
(Στρατιωτική Γεωγραφία εκδόσεις ΔΙΣ).
ΟΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ.
Τα φύλλα των Σέρβων, κατέβηκαν στην Βαλκανική χερσόνησο γύρω στα 630 μ.χ (επί αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Ηρακλείου) και μέχρι τον 12ο αιώνα, ήταν υπήκοοι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Κατά καιρούς, σημειώνονταν εξεγέρσεις, με πρώτη και αξιοσημείωτη, την εξέγερση του 1124, επί Αυτοκράτορα Ιωάννου Β΄ του Κομνηνού, που τους νίκησε και τους υπέταξε και για να τους εξασθενίσει, μετέφερε μεγάλο αριθμό Σέρβων, στην Νικομήδεια της Μ. Ασίας, σε περιοχή που μέχρι το 1894 ήταν γνωστή ως ΄΄Σερβοχώρια΄΄. Τους υπόλοιπους τους περιόρισε στη γεωγραφική περιοχή της ΡΑΣΚΑΣ, που περιλαμβανόταν οι πόλεις Πρίσρεν, Πριστίνα και Ιπέκ, στο σημερινό περίπου Κοσσυφοπέδιο.
Στα 1168, ο Αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός, ονομάζει αρχιζουπάνο (αρχηγό) των Σέρβων τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΝΕΜΑΝΙΑ, που εκμεταλλευόμενος τις αποστάσεις από την Βασιλεύουσα, ανακηρύσει τον εαυτό του ανεξάρτητο Βασιλιά, αρχίζει να επεκτείνει σιγά-σιγά την περιοχή της Ράσκας, προς Εργεζοβίνη, Βοσνία και Δαλματία και μεταφέρει την πρωτεύουσα του, από το Κρούσεβατς, στην Πρίστινα.
Το 1256, βρίσκει στην αρχηγία των Σέρβων, τον Βασιλέα ΣΤΕΦΑΝΟ ΟΥΡΟΣ και τα όρια του κράτους των, βόρεια από τα Σκόπια.
Στις 28 Ιουλίου του 1330, οι Σέρβοι με Βασιλιά τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΔΟΥΣΑΝ, νικούν τους Βουλγάρους και επεκτείνονται προς όλες τις κατευθύνσεις. Επί ΔΟΥΣΑΝ, η μεσαιωνική Σερβία πετυχαίνει την μεγαλύτερη επέκτασή της. Καταλαμβάνει την Ηπείρο, Αλβανία, Μακεδονία, Θεσσαλία και στις 16 Απριλίου 1346, στέφεται στα Σκόπια, Τσάρος των Σέρβων και Ρωμαίων. Στα 1348, αφού καταλαμβάνει τα Ιωάννινα και την Άρτα, αρχίζει και υπογράφει, στα ελληνικά, ως Τσάρος Ραξίας (Σερβίας) και Ρωμανίας, δεσπότης Λάρτης (Άρτης) και κόμης Βλαχίας (Θεσσαλίας). Πεθαίνει στα 1355 και το θρόνο καταλαμβάνει ο γιός του ΟΥΡΟΣ που βασιλεύει μέχρι τα 1371, αλλά δεν κατορθώνει να κρατήσει ενωμένες όλες αυτές τις περιοχές και τους λαούς τους. Διεκδικούν τον θρόνο, ο αδελφός του Στεφάνου Δουσάν, ο Συμεών, που ήταν ηγεμώνας της, σημερινής, Αλβανίας, αλλά και πολλοί άλλοι Βοεβόδες. Ουσιαστικά η αυτοκρατορία του Δουσάν, διασπάσθηκε λίγο μετά τον θάνατό του.
(Κ.Παπαρηγοπούλου, Ιστορία του ελληνικού έθνους, ΄Αμαντος, Οι βόρειοι γείτονες).
Στα 1361, εμφανίζονται οι Τούρκοι, στο προσκήνιο. Μεθοδικοί πολεμιστές οι Τούρκοι Οσμανλήδες, βλέποντας ότι τα βορείως της Βασιλεύουσας κράτη των Βουλγάρων και των Σέρβων, προσπαθούσαν να συνασπισθούν για να τους αντιμετωπίσουν, και θέλοντας να κυριαρχήσουν στην κεντρική βαλκανική, κατέκλυσαν πρώτα την Θράκη και την Μακεδονία, πριν προσβάλλουν την Κωνσταντινούπολη. Την άφησαν τελευταία να πέσει σαν όριμο φρούτο!
Στις 15 Ιουνίου 1389, γίνεται η πρώτη μεγάλη μάχη του Κοσσυφοπεδίου.
Είναι η πρώτη φορά που, οι συνασπισμένες δυνάμεις των Χριστιανών, Σέρβων, Βόσνιων, Ερζεγοβίνων και ολίγων Βουλγάρων, Πολωνών και Ούγγρων, θα αντιμετώπιζαν, τα στρατεύματα των Τούρκων Οσμανλήδων με αρχηγό τον Σουλτάνο Μουράτ τον Α΄, ο οποίος, εφάρμοσε τη μέθοδο του σαλαμιού και επιτέθηκε διαδοχικά στις συνασπισμένες δυνάμεις, πρώτα τη Βουλγαρία ( το 1388) και μετά τη Σερβία.
Είναι ιστορικά διαπιστωμένο ότι οι Σέρβοι, υπό τον Λάζαρο Χρεμπελιάνοβιτς, ως Κυβερνήτη τους, στη μάχη της 15-Ιουνίου 1389, επέδειξαν πολύ μεγάλη άνδρεία, αλλά νικήθηκαν κατά κράτος. Μάλιστα, ο Σουλτάνος Μουράτ ο Α΄, δολοφονήθηκε από τον γαμπρό του Λάζαρου Χρεμπελιάνοβιτς, τον Σέρβο Μιλός, αλλά πρόλαβε να δώσει διαταγή να σκοτώσουν τον Λάζαρο Χρεμπελιάνοβιτς, που είχε συληφθεί.
Στα 1459, ο Σουλτάνος Μωάμεθ ο Β΄ ο Πορθητής, κατέλαβε όλη την Σερβία, την διαίρεσε σε πασαλίκια και μετέφερε 200.000 Σέρβους, τους οποίους εγκατέστησε στην Μικρά Ασία.
Έτσι, το ΚΟΣΟΒΟ αποτέλεσε το σημείο τριβής μεταξύ των ορθόδοξων Σέρβων και των μουσουλμάνων Αλβανών, με τη πρόσκαιρη κατάληψη εδαφών από τους Σέρβους, κατά τον 14ο μ.χ αιώνα, στην περίοδο του Ντουσάν - που τους έδωσαν έδαφος για μνήμες μεγάλης αυτοκρατορίας - ενώ από τη πλευρά των Τούρκων, με τους μουσουλμάνους Αλβανούς, και την μνήμη της μάχης του Κοσόβου, το 1389. Μιας μάχης που σηματοδότησε την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη.
Αυτό κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι και το πρόβλημα σήμερα.
Η πραγματικότητα από κείνη την εποχή μέχρι και σήμερα είναι ότι το Κόσοβο στην πλειοψηφία του κατοικείται από Αλβανούς και διοικείται από Σέρβους.
Μετά μπήκαν στο παιχνίδι και ο Ιταλοί που κατέλαβαν στα 1940, το Κόσοβο και έδωσαν στους Αλβανούς, το δικαίωμα στην εθνικότητα και τη γλώσσα. Αρχικά δεν συμμετείχαν στην αντίσταση των Σέρβων, κατά του Άξονα και ο Τίτο αναγκάζεται να κάνει συμφωνία με τον Εμβέρ Χότζα για να βγούν, οι Αλβανοί του Κοσόβου, στη αντίταση, με υπόσχεση μετά το πόλεμο να διευθετηθεί οριστικά με δημοψήφισμα το καθεστώς του. Μετά τον πόλεμο τους δόθηκε ένα είδος αυτονομίας, χωρίς όμως να γίνει Δημοκρατία, αλλά επαρχία της Γιουγκοσλαυίας. Δηλαδή δεν έγινε τίποτε.
Στη συνέχεια, προέκυψε ο Μιλόσεβιτς, που τους τα πήρε όλα, θέλοντας να τους διώξει στην Αλβανία και στα Σκόπια και να εγκαταστήσει στην περιοχή του Κοσόβου, τους Σέρβους που εκδιώχθηκαν από την Κροατία.
Στη συνέχεια ήλθε το ΝΑΤΟ που με τον πόλεμο του 1991 -1999, σταμάτησε τα ΄΄μεγαλεπήβολα΄΄ σχέδια του Μιλόσεβιτς.
Σήμερα, μετά τον πόλεμο του 1991, αποτελεί ΄΄Προτεκτοράτο΄΄ του ΝΑΤΟ, μέχρι να δούμε τί και πώς θα γίνει….!
Φτάσαμε λοιπόν στο σήμερα, με τα μάτια ανοικτά από απορία και με σκέψεις υπέρ ή κατά των μεγάλων, που κάνουν ότι θέλουν και εμείς απλοί θεατές !!!
Δεν νομίζω ότι έχουμε δίκιο.
Όλοι το ξέρανε ότι όταν οι συγκρούσεις έχουν φονταμελιστικό υπόβαθρο, όταν δηλαδή βασίζονται σε θρησκευτικά μίση και πάθη, είναι και βίαιες αλλά και μακροχρόνιες.
Σήμερα ακούγονται λύσεις όπως ΄΄ανεξαρτησία΄΄, ΄΄διατήρηση του κρατικού και συνοριακού status quo’’, ‘’αυτοδιάθεση’’, ‘τελικό καθεστώς’’ και ένα σωρό άλλα.
Εκείνο όμως που πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, (άποψή μου), είναι ότι η αλλαγή συνόρων σε οποιοδήποτε χώρο μέσα στην Βαλκανική, θα αποτελέσει βόμβα στη λεπτή σημερινή σταθερότητα της περιοχής.